Từng bước li khai Điền_Thừa_Tự

Điền Thừa Tự ở Ngụy Bác, tuy bên ngoài vẫn nhận lệnh triều đình, nhưng bên trong ngấm ngầm tập hợp lực lượng, mưu đồ li khai. Ông sắm sửa quân khí, chiêu tập binh mã, xét hộ khắc, bắt đinh tráng vào lính, chỉ trong vài năm đã có hơn 100.000 quân, trong đó lại tuyển ra những trai tráng khỏe mạnh nhất khoảng 10.000 người làm nha binh có nhiệm vụ bảo vệ cho mình. Còn tự bổ dụng quan lại trong lãnh địa, hộ khẩu không báo lên triều, thuế má không nộp cho triều đình, tuy xưng là phiên thần nhưng đã không còn giữ lễ bề tôi[6]. Triều đình tỏ ra bất lực không biết làm gì được. Mấy năm tiếp theo, Điền Thừa Tự còn cho xây miếu thờ bốn hoàng đế của Ngụy Yên, vua Đại Tông phải sai hoạn quan Tôn Tri Cổ đến thuyết phục ông xóa bỏ miếu đó, ông nghe theo. Triều đình nhắm mắt làm ngơ, coi như là Thừa Tự lập công, gia Kiểm giáo thượng thư bộc xạ, thái úy, Đồng trung thư môn hạ bình chương sự, tước Nhạn Môn quận vương, thực phong nghìn hộ (773). Năm 774 thăng Ngụy châu làm Đại đô đốc phủ, lấy Thừa Tự làm trưởng sử, còn gả con gái là Vĩnh Lạc công chúa cho con trai Thừa Tự là Điền Hoa để lấy lòng. Ông càng tỏ ra kiêu ngạo, ngay khi vương sứ tới trấn cũng tỏ vẻ không cung kính[6]. Ông còn liên kết với Lý Bảo Thần ở Thành Đức, Lý Chánh Kỉ ở Bình Lư, Tiết Tung ở Chiêu Nghĩa mưu đồ truyền chức vị cho con cháu, không tuân theo sắp đặt của triều đình nữa.

Năm 773, Tiết độ sứ Chiêu Nghĩa[14] Tiết Tung[15] hoăng[16]. người em là Tiết Ế tự lập lên thay, triều đình buộc phải công nhận Tiết Ế là Chiêu Nghĩa lưu hậu. Thấy Tương Vệ có loạn, tháng 1 năm 775, Điền Thừa Tự dụ tướng lại ở đấy làm phản. Được Thừa Tự khuyến khích, tướng Bùi Chí Thanh đuổi Ế rồi đi theo Thừa Tự. Tiêu Ế bỏ chạy, Thừa Tự lại nhân đó xúi giục tướng sĩ ở đây mưu loạn, rồi đưa quân thân tín tiến công vào Tương châu và Bôn châu thuộc trấn Chiêu Nghĩa, giả xưng là ứng cứu. Đại Tông sai Tôn Tri Cổ đến tuyên chỉ bảo Thừa Tự không nên gây chiến nhưng Thừa Tự không nghe, còn sai Lư Tử Kì công Bôn châu, Dương Quang Triều công Vệ châu, giết thứ sử Tiết Hùng, còn bức Tri Cổ phải lệnh cho tướng giữ ở Từ châu và Tương châu dâng đất cho ông. Quân Ngụy Bác liên tiếp chiếm được các của Chiêu Nghĩa là Cứ, Tương, Vệ, cử tướng thân tín trấn giữ, do đó trấn Ngụy Bác được mở rộng và ngày một lớn mạnh hơn, gồm 9 châu. Hai châu còn lại thuộc Chiêu Nghĩa do triều đình quản lý. Triều đình đem hai châu này sáp nhập vào vùng Trạch Lộ[17], đổi tên trấn này thành Chiêu Nghĩa.

Để quan hệ thêm bền chặt, các trấn sắp đặt việc hôn nhân. Em trai Lý Bảo ThầnLý Bảo Chánh lấy con gái của Điền Thừa Tự. Năm 775, Lý Bảo Chánh (ở rể tại Ngụy) lúc chơi đá cầu với con trai Điền Thừa Tự là Điền Duy bất cẩn làm ngựa của mình xảy ra va chạm với ngựa của Điền Duy khiến Điền Duy chết. Điền Thừa Tự giận lắm, bắt giam Lý Bảo Chánh và sai sứ đến Thành Đức trách móc. Lý Bảo Thần tạ lỗi là quản giáo bất cẩn, sai gửi đến Điền Thừa Tự một cây trượng để Thừa Tự trừng phạt Lý Bảo Chánh. Thừa Tự sau đó đã đánh chết Lý Bảo Chánh, vì việc này mà hai bên sinh ra thù oán với nhau[18].

Năm Đại Lịch thứ 10 (775), Lý Bảo Thần cùng Lý Chính Kỉ ở Bình Lư cùng dâng biểu lên triều đình nói tội của Thừa Tự, xin đem quân thảo phạt[19]. Đại Tông cũng muốn hạn chế thế lực phiên trấn nên bằng lòng. Có chiếu biếm Thừa Tự là Vĩnh châu thứ sử, bắt phải vào triều, nếu kháng lệnh thì các trấn khác có quyền tự xử tội ông. Sau đó sai U châu lưu hậu Chu Thao cùng Bảo Thần hợp với Tiết Kiêm Huấn tại Thái Nguyên[20] công đánh phía bắc, Chánh Kỉ cùng quân của Lý Trung Thần ở Hoài Tây[21] đánh từ phía nam. Liên quân ban đầu đánh bại Điền Thừa Tự, thu phục Từ châu (thuộc Hàm Đan). Bảo Thần và Chánh Kỉ hội quân ở Tảo Cương, đem trâu rượu khao thưởng tướng sĩ. Bảo Thần thưởng quân sĩ rất nhiều, còn Chánh Kỉ đãi bạc. Do vậy quân của Chánh Kỉ không vừa lòng, Chánh Kỉ tạm lui quân về. Do vậy Lý Bảo Thần cùng Chu Thao tấn công Thương châu rất lâu mà chưa hạ được. Thừa Tự còn sai tâm phúc đem quân đánh sang Bình châu, Bảo Thần cử quân ứng cứu, đánh bại quân Ngụy Bác. Thấy quân của Lý Chánh Kỉ lại đến hợp với Lý Bảo Thần, Điền Thừa Tự sai sứ sang cầu hòa, Bảo Thần chưa đồng ý. Nhân Bảo Thần tức giận sứ triều đình là Mã Thừa Sai, Thừa Tự dàn cảnh cho lan truyền lời sấm: Nhị đế đồng công thế vạn toàn. Tương điền tác bạn nhập U, Yến. Nhị đế ở đây chỉ Lý Bảo Thần và Lý Chánh Kỉ. Thừa Tự cũng sai sứ đến chỗ Bảo Thần nói

Ngài với Chu Thao cùng đem quân lấy Thương châu của ta. Nếu mà lấy được thì đất ấy thuộc về triều đình, đâu phải thuộc về ngài. Nay nếu có thể xá tội của Thừa Tự, nguyện dâng trọn Thương châu, lại nguyện cùng công đánh Phạm Dương. Ngài đem kị binh vây tiền khu, Thừa Tự này suất bộ tốt đi theo, cùng nhau gầy dựng cơ nghiệp cho vạn đời sau.

Lý Bảo Thần vui mừng, liền nhận lời, nhận lấy Thương châu. lập mưu ám hại Chu Thao nhưng không thành. Điền Thừa Tự thấy việc lôi kéo Lý Bảo Thần đã xong, không tổn hại nhiều binh lính, mà khiến triều đình nghi kị Lý Bảo Thần luôn, liền viết thư nói

Trong tiểu ấp có việc quan trọng, không thể đi theo ngài được. Lời sấm truyền trên đá ta chỉ nói cho vui thôi.

Thấy Lý Bảo Thần lại liên minh với Điền Thừa Tự, nên Đại Tông có ý muốn xá tội cho ông. Năm 776, ông viết thư tạ tội lên triều đình và xin được đến Trường An diện kiến. Đại Tông bèn phục quan tước cho Điền Thừa Tự, nhưng sau đó ông bỏ không thực hiện việc vào triều. Sau trận này, Điền Thừa Tự mất Thương châu vào tay Thành Đức, mất Doanh châu về Lư Long. Theo thống kê năm 777, lãnh địa của Ngụy Bác còn lại 7 châu là Bối, Bắc, Ngụy, Vệ, Tương, Từ, 洺, ngang với Thành Đức[6].

Năm 776, Tiết độ sứ Biện Tống[22] Điền Thần Ngọc hoăng, tướng Lý Linh Diệu làm lưu hậu, chiếm cứ thành và cùng Lý Tăng Huệ nổi dậy chống lại triều đình. Linh Diệu cầu viện sang Ngụy, Điền Thừa Tự sai cháu là Điền Duyệt cầm 5000 quân quân sang cứu[6]. triều đình sai Lý Trung ThầnMã Toại đem quân đánh dẹp, đánh bại quân của Linh Diệu và quân Ngụy. Điền Duyệt may mắn thoát chết, binh sĩ chết hết 7, 8 phần. Để trị tội Điền Thừa Tự giúp Lý Linh Diệu, Đại Tông sai bãi chức, ông phải thượng biểu tạ tội. Đại Tông biết rằng mình chưa đủ sức tấn công vào Ngụy Bác, diệt hẳn họ Điền nên đành cho phục nguyên chức của ông và miễn cho ông việc vào triều yết kiến.